Contactor (khởi động từ, công tắc tơ)

Khởi động từ là gì ? Các tính năng thường thấy ở khởi động từ

Khởi động từ là thiết bị quan trọng trong hệ thống điều khiển điện công nghiệp, hiện nay đang được nhiều người quan tâm. Vậy khởi động từ có thể làm những công việc gì, cấu tạo ra sao và nguyên lý hoạt động của nó như thế nào? Hãy cùng mình tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé!

Cấu tạo của khởi động tử

Một khởi động từ thường được chia thành ba phần chính:

- Nam châm điện: Chức năng chính là tạo ra từ trường, bao gồm lõi sắt, lò xo để đẩy lõi nắp về vị trí ban đầu, và cuộn dây để tạo ra lực hút nam châm.

- Hệ thống tiếp điểm: Được chia thành tiếp điểm chính và tiếp điểm phụ. Tiếp điểm chính lắp ở mạch điện động lực và thường là tiếp điểm thường hở, cho phép dòng mạch lớn đi qua khi cấp nguồn. Tiếp điểm phụ lắp trong mạch điều khiển, thường cho dòng mạch nhỏ hơn 5A đi qua, và chia thành tiếp điểm thường hở và thường đóng. Tiếp điểm thường hở sẽ mở khi không có điện và đóng khi có điện; ngược lại, tiếp điểm thường đóng sẽ đóng khi không có điện và mở khi có điện.

- Hệ thống dập hồ quang: Do quá trình đóng ngắt liên tục có thể gây ra hồ quang làm mài mòn tiếp điểm hoặc gây cháy. Hệ thống dập hồ quang sẽ giúp dập tắt các hồ quang này, bảo vệ hệ thống khỏi hư hỏng.

Cách thức hoạt động

Các khởi động từ 1 pha, 2 pha hay 3 pha đều hoạt động theo cùng một nguyên lý:

- Khi cấp nguồn điện vào mạch điều khiển với điện áp đúng định mức, dòng điện sẽ đi vào cuộn dây quấn cố định trên lõi từ. Từ trường được sinh ra, tạo ra lực hút khiến lõi dịch chuyển, mạch điện sẽ đóng lại, tạo thành một mạch kín. Lực từ này phải đủ lớn để vượt qua lực của lò xo và hút lõi từ vào, giúp khởi động từ hoạt động.

- Nhờ cơ cấu giữa lõi từ và các tiếp điểm, tiếp điểm chính sẽ đóng, còn các tiếp điểm phụ sẽ thay đổi trạng thái: từ đóng sang mở hoặc từ mở sang đóng. Trạng thái này sẽ được duy trì trong suốt quá trình khởi động từ hoạt động.

- Khi ngắt nguồn điện, từ trường và lực từ không còn, công tắc tơ sẽ trở về trạng thái nghỉ. Các tiếp điểm sẽ quay lại vị trí ban đầu, đảm bảo hệ thống được tắt một cách an toàn và hiệu quả.

Khởi động từ có những ưu điểm nổi bật như:

- Hoạt động ổn định và bền bỉ: Thiết bị ít gặp sự cố và có độ bền cao, đảm bảo hoạt động liên tục và tin cậy.

- An toàn khi đóng ngắt từ xa: Trong các hệ thống độc hại, lớp vỏ ngăn chặn hồ quang phóng ra ngoài, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và các vật xung quanh.

- Thiết kế nhỏ gọn: Giảm tối đa kích thước của thiết bị, cho phép lắp đặt tại nhiều vị trí khác nhau, kể cả trong không gian chật hẹp như tủ điện hoặc trên máy móc.

- Trọng lượng nhẹ: Dễ dàng vận chuyển và lắp đặt.

- Giá thành rẻ: Dễ dàng tìm kiếm và mua sắm trên thị trường với mức giá hợp lý.

- Đóng cắt nhanh và ít tiêu tốn điện năng: Giúp tiết kiệm năng lượng và tăng hiệu quả làm việc.

- Chịu ăn mòn và chống mài mòn tốt: Các tiếp điểm chính và phụ của contactor có khả năng chịu đựng tốt trong môi trường làm việc khắc nghiệt.

Chính nhờ những ưu điểm này, khởi động từ được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như lắp ráp linh kiện điện tử, sản xuất ô tô, cơ khí chế tạo, sản xuất thiết bị y tế, thực phẩm, và nước giải khát.

Ứng dụng của máy khởi động từ

Nếu khách hàng vẫn chưa rõ công dụng của máy khởi động từ, thì dưới đây là một vài ví dụ trong ngành:

Trong ngành công nghiệp và dân dụng hàng ngày:

- Điều khiển hệ thống đèn chiếu sáng: Công tắc tơ được sử dụng để tự động bật tắt đèn thông qua PLC hoặc rơ le cài đặt thời gian, giúp tiết kiệm năng lượng và nâng cao hiệu quả quản lý ánh sáng.

- Khởi động motor sao tam giác: Thiết bị này giúp thay đổi chế độ vận hành của motor từ hình sao khi khởi động sang hình tam giác khi motor đã ổn định, giảm tối đa dòng khởi động và bảo vệ motor.

- Điều khiển động cơ: Công tắc tơ cấp nguồn để motor khởi động trực tiếp và kết hợp với rơ le nhiệt bảo vệ motor khỏi quá tải, đảm bảo motor hoạt động an toàn và hiệu quả.

- Điều khiển tụ bù: Để bù công suất phản kháng, kỹ sư sử dụng công tắc tơ để điều khiển việc đóng ngắt tụ bù. Trong hệ thống tụ bù tự động, công tắc tơ được điều khiển bởi bộ tụ bù để phù hợp với tải làm việc, tối ưu hóa hiệu suất hệ thống.

Tự động hóa

Những công việc yêu cầu độ chính xác cao và an toàn, dù phức tạp nhưng vẫn thông minh, đều cần đến các thiết bị như khởi động từ. Đây là một thành phần quan trọng trong các hệ thống điều khiển điện tự động công nghiệp, đóng vai trò như cầu nối cho việc đóng ngắt nguồn cấp. Khởi động từ là một phần không thể thiếu trong phương pháp cơ điện của giải pháp tự động hóa. Đối với các hệ thống có yêu cầu cao hơn, phương pháp cơ điện tử sẽ được áp dụng, nhưng các khởi động từ vẫn luôn cần thiết.

Tham khải sản phẩm:

Khởi động từ SCHNEIDER LC1D12M7

Contactor Schneider LC1F, (115A ~ 800A)